zamek Sobótka-Górka

Sobótka-Górka (Gorca XIII w., niem. Gorkau) – zachodnia część miasta Sobótka na Dolnym Śląsku, do 1959 formalnie samodzielna wieś o nazwie Górka (do 1945 pod nazwą Zobten-Gorkau), położona u podnóża góry Ślęży.

W 1121 r. zbudowano kaplice ufundowaną dla przybyłych augustianów. W latach 1524-1553 do kaplicy dobudowano część mieszkalną, którą następnie rozbudowano w 1585 r.

Cały zespół klasztorny przebudowano w latach 1885-1891, nadając mu kształt istniejącego do dziś pałacu. Nowa budowla w swoim wnętrzu kryje średniowieczną, romańską kaplicę. Jednakże nieopodal kaplicy odkryto fundamenty murów i wieży, które mogą świadczyć o istnieniu w tym miejscu średniowiecznego zamku.

Nazwa miejscowości wywodzi się od polskiego słowa górka oznaczającego małą górę. Niemiecki językoznawca Heinrich Adamy w swoim dziele o nazwach miejscowości na Śląsku wydanym w 1888 roku we Wrocławiu jako najstarszą zanotowaną nazwę miejscowości wymienia Górka (kleiner Berg) zanotowaną w łacińskim dokumencie z 1108 roku podając jej znaczenie "Auf dem kleinen Berge" czyli po polsku "położona na małej górze" – górce.

Wzmiankowana w łacińskim dokumencie z 1250 roku wydanym przez papieża Innocentego IV w Lyonie gdzie zanotowana została w zlatynizowanej, staropolskiej formie „Gorka”.

Neorenesansowy zamek z XIX w. Zbudowany na planie zbliżonym do prostokąta, bryła budynku jest zdominowana przez dwukondygnacyjny kościół we wschodniej części. Od zachodu przylegają do niego: niewielkie skrzydło mieszkalne, będące przedłużeniem budynku kościoła, kwadratowa wieża o 5ciu kondygnacjach i dwukondygnacyjne skrzydło ustawione prostopadle do kościoła. Południową, frontową elewację ozdabiają półokrągła, narożna wieżyczka i trzyścienny wykusz, nakryty ozdobnym hełmem.

Wnętrza zamkowe zachowały się częściowo, wiele z nich utraciło cechy stylowe podczas powojennych przebudów. Jednak w obecnym hotelu można zobaczyć oryginalne piece kaflowe i korytarze z zachowaną rzeźbioną boazerią oraz Salę Kominkową, z dużym, kaflowym kominkiem i pięknymi, rozbudowanymi opaskami drzwi dekorowanymi rzeźbionymi zwieńczeniami i malowanymi scenami mitologicznymi.

Przed bocznym wejściem do zamku znajdują się dwa rzeźbione w granicie lwy, romańskie, pochodzące z XII wieku i potencjalnie związane z rzeźbami z pobliskiej góry Ślęży.

Elewacje budynku są częściowo tynkowane, ściany zbudowane są z łamanego granitu i cegły. Wkomponowano w nie również kamienne elementy architektoniczne, wtórnie użyte. Wieżę zdobią małe wykusze i zegar słoneczny, a szczyty budynków mieszkalnych są akcentowane neorenesansowymi wolutami. Główne wejście do zamku prowadzi poprzez rzeźbiony portal schowany pod gankiem wspartym na dwóch niskich kolumnach o głowicach kostkowych.

Krążą legendy o tajemniczych, zamkowych podziemiach. Prawdą jest, że do budynku pobliskiego browaru prowadził podziemny tunel, wejścia do niego były drożne jeszcze po wojnie, ale obecnie nie ma już po nim śladu...

...my eksplorując teren okalający zamek odszukaliśmy wejście do browaru oraz źródełko zlokalizowane pod drzewem (w całości obmurowane).